کالری
"حواسـت بـه کالـری باشه"
چرا کالری را محاسبه می کنیم؟
یکی نگرانیهای رایج در مورد غذا این است که «چقدر کالری دارد؟»
اصلا کالری چیست؟
انرژی موجود در مواد غذایی تحت عنوان کالری بیان می شــود. وقتی میخواهـیم بدانیـم در یک غذا چـه مقـدار کـالـری وجود دارد، در واقع میخواهیم بدانیـم این غذا چقدر انرژی تولید میکند.
عبارت «کالری» به سال 1863 برمیگردد،زمانی که از آن برای سنجش مقـدار انرژی مـورد نیــاز برای بالا بردن دمـای یک کـیلوگـرم آب تا یک درجهی سـلیسـیوس استفاده میشد. کـالری که ما روی برچسب های تغذیهای میبینیم ، در واقع یک کیلو کالری محسوب میشوند یک کیلو کالری معـادل 1000 کالری کـوچک است. اما معمـولا «کیلو» از این عبارت حذف شده و از کلمهی «کـالـری» به جای «کـیلو کالـری» اسـتفاده میشود.
انرژی غذا از پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی و الکل آن بدست می آید.
بنـابراین مقـدار گـرمای حاصل از هر ماده غذایی متناسب با مقدار این ترکیبـات آن اسـت. و مقـدار کـالری هر ماده غذایی ، جمع کالری هر کدام از این ترکیبات است. یک گـرم کربوهیـدرات 4/1 کیلو کالری ؛ یک گرم چـربی 9/3 کیلو کـالـری ، یک گـرم پروتئین 4/4 کیلو کالری و الکل 7/2 کیلوکالری انرژی تولید می کند.
اولین چیزی که بعد از خـوردن یا نوشـیدن باید روی بدهد این است که غـذای خـورده شـده به مولکول های کوچک تجزیه شود. این اتفـاق، طـی فـرآیند گـوارش روی میدهد و هر واحد کوچک کربوهیدارت ، پروتئین و چربی، از طریق دیوارهی رودهی کوچک، جذب جریان خون میشود. وقتی این واحـدها وارد خـون می شـوند ، بـدن میتـواند آنـها را به سـلـول های گوناگونی که به انرژی نیاز دارند برساند یا آنها را ذخیره کند.
با بالا رفتن سـطح کربوهیدارت (به عنوان گـلوکز) در خون، انسـولین ترشــح میشود. انسولین به عنوان دروازهای عمل میکـند که اجازه میدهد گـلـوکـز وارد سلولهای بدن شوند یا از آن خـارج شـوند.
هر سلولی نیاز به انرژی از سـوی غذا دارد تا نقش خود را ایفا کند . هـمـه ی سـلول از انـرژی برای فرآیندهای گوناگون شامل متابولیسـم ، سـیگنال دهـی، ساخت سلولهای جدید و انقباض عضـلات استفاده میکنند . ما می توانیم انرژی اضافی را به شکل گلیکوژن و چربی ذخیره کنیم . وقتی دریافـت انرژی کافی نباشد، بدن میتواند گلیکوژن ذخیره شده را تجزیه کند و کربوهیدارت تولید کند و با تجزیهی چربی نیز، انرژی فراهم کند.
برای کاهش وزن،لازم است دریافت کالری کاهش پیدا کند؟
تا مـدتها تصـور میشد برای کاهش وزن لازم اسـت دریافت کالـری کاهــش پیدا کند و هر چه سوخت کمتری به بدن برسانید، بدن برای تامین سوخت خود، بیشتر سـراغ ذخایر چربی خواهد رفت . هـر چنـد این تصـور تا حـدودی درسـت است، اما کار دیگری هم که باید انجام شود این است که سیستـم پیچیدهی بدن را فراموش نکنیم.
با کاهش دریافت کالری، سرعت متابولیسـم میتواند کم شود. هــورمونهایی که متابولیسم را تنظیم میکنند هم میتوانند روی کنترل وزن تاثیر بگذارند. مثلا اگر دریافت کالـری بسـیار کـم باشـد ، کورتیزول و گرلین که افزایندهی اشــتها هســتند میتوانند بیشتر شوند.
اینکه بدن شما به چه مقدار کالری نیاز دارد، به عوامل زیادی بستگی دارد:
سنتان ، جنسیتتان ، سایز بدنتان ، میزان فعالیتتان ، فاکتورهای ژنتیکی و سطح هورمونهای بدنتان.
تمام کالری ها یکسان اند؟
خیر ؛ تمام کالری ها یک میزان انرژی دارند و یک کالری خوراکی 4/184 ژول انرژی دارد . اگـر از این جـنبـه نـگـاه کنیـد بله یک کالری، یک کالری است. اما وقتی این کـالـری وارد بدن می شــود دیگر همه چیز به این سادگی نیست. بدن انسان سیستم بیوشیمیایی بسیار پیچیده به همراه فـرآیندهـای دقیق دارد که تعـادل انـرژی را تنظیـم می کنـد . زمـانی کـه غـذاهـای گـونـاگـون وارد مسـیـرهای بیـوشـیمیـایی مختـلف می شـوند بعضی از آنها بی فایده هستند و باعث می شوند انرژی ( کالری ) به صورت گرما از دست برود. مهم تر اینکه درشت مغذی های غذاهای مخـتلف روی هـورمون ها و مـراکـز مغـزی که گرسـنگی و عـادات غذایی را کنترل می کند، اثر می گـذارند. غذاهایی که می خورید تاثیر زیادی روی فرآیند بیولوژیکی ( کنترل کی، کجا و چه چیز) دارند.
اهمیت محاسبه کالری مواد غذایی
کالری مواد غذایی فقط برای افرادی که میخواهند با رژیم غذایی، وزن خود را کاهش دهند، مفید نیست ، بلکه هر فردی برای کنترل وزن و حفظ سـلامت بدن خود لازم است که با محاسـبه کـالـری روزانه دریافتی خود، میزان مواد غذایی هر وعده خود را تنظیم کند.